Wady wymowy
Do najpowszechniejszych wad wymowy zalicza się:
• sygmatyzm czyli seplenienie, polegające na nieprawidłowej wymowie głosek z szeregów: syczącego [s, z, c, dz], szumiącego [sz, ż, cz, dż], ciszącego [ś, ź, ć, dź],
• wymowa bezdźwięczna, polegająca na zastępowaniu głosek dźwięcznych ich odpowiednikami bezdźwięcznymi, czego przykładami są takie pary głosek jak: b-p, ź-ś, dz-c, w-f,
• reranie czyli rotacyzm, polegający na nieprawidłowej wymowie głoski [r], czego przyczyną najczęściej jest nieprawidłowa budowa języka, lub nieprawidłowe wymawianie: wargowe, policzkowe, tylnojęzykowe, gardłowe,
• lambdacyzm, polegający na nieprawidłowej wymowie głoski [L]
• rynolalia czyli rynizm, nosowanie; rynolalia, która polega na wymawianiu głosek ustnych poprzez nos, co jednocześnie utrudnia wymawianie głosek nosowych,
• kappacyzm, który polega na nieprawidłowej wymowie głosek tylnojęzykowych, a także zamianie głoski [k] na [t] oraz [g] na [d]
• deformacje głosek [t,d,n], polegające na realizacji tych głosek z czubkiem języka wsuniętym między zęby górne i dolne
• wymowa bezdźwięczna, polegająca na zastępowaniu głosek dźwięcznych ich odpowiednikami bezdźwięcznymi, czego przykładami są takie pary głosek jak: b-p, ź-ś, dz-c, w-f,
• reranie czyli rotacyzm, polegający na nieprawidłowej wymowie głoski [r], czego przyczyną najczęściej jest nieprawidłowa budowa języka, lub nieprawidłowe wymawianie: wargowe, policzkowe, tylnojęzykowe, gardłowe,
• lambdacyzm, polegający na nieprawidłowej wymowie głoski [L]
• rynolalia czyli rynizm, nosowanie; rynolalia, która polega na wymawianiu głosek ustnych poprzez nos, co jednocześnie utrudnia wymawianie głosek nosowych,
• kappacyzm, który polega na nieprawidłowej wymowie głosek tylnojęzykowych, a także zamianie głoski [k] na [t] oraz [g] na [d]
• deformacje głosek [t,d,n], polegające na realizacji tych głosek z czubkiem języka wsuniętym między zęby górne i dolne
JAKIE SĄ NAJCZĘSTSZE PRZYCZYNY WAD WYMOWY?
• Nieprawidłowa budowa aparatu artykulacyjnego (języka, warg, podniebienia, wady zgryzu, wadliwe uzębienie, przerost trzeciego migdałka);
• Niska sprawność narządów artykulacyjnych (brak pionizacji języka, niska sprawność języka, warg, żuchwy);
• Zaburzenia słuchu mownego (brak zdolności różnicowania dźwięków mowy);
• Niekorzystne czynniki środowiskowe (nieprawidłowe wzorce wymawianiowe, nieprawidłowe postawy rodzicielskie).
• Niska sprawność narządów artykulacyjnych (brak pionizacji języka, niska sprawność języka, warg, żuchwy);
• Zaburzenia słuchu mownego (brak zdolności różnicowania dźwięków mowy);
• Niekorzystne czynniki środowiskowe (nieprawidłowe wzorce wymawianiowe, nieprawidłowe postawy rodzicielskie).
NA CZYM POLEGA KOREKCJA WAD WYMOWY?
Korekcja wad wymowy polega na:
• Usprawnianiu pracy narządów artykulacyjnych (ćwiczenia: języka, warg, żuchwy, podniebienia);
• Ćwiczeniach oddechowych (nauka oddychania przez nos, wydłużanie fazy wydechowej);
• Kształtowaniu słuchu mownego (ćwiczenia: w różnicowaniu dźwięków mowy, w różnicowaniu poprawnego i zaburzonego brzmienia);
• Wywołaniu głoski, w miejsce błędnie artykułowanego dźwięku, utrwaleniu jej w izolacji, w sylabach, następnie w wyrazach, wyrażeniach, zdaniach i tekstach oraz zautomatyzowaniu poprawnego dźwięku w mowie spontanicznej.
• Ćwiczeniach oddechowych (nauka oddychania przez nos, wydłużanie fazy wydechowej);
• Kształtowaniu słuchu mownego (ćwiczenia: w różnicowaniu dźwięków mowy, w różnicowaniu poprawnego i zaburzonego brzmienia);
• Wywołaniu głoski, w miejsce błędnie artykułowanego dźwięku, utrwaleniu jej w izolacji, w sylabach, następnie w wyrazach, wyrażeniach, zdaniach i tekstach oraz zautomatyzowaniu poprawnego dźwięku w mowie spontanicznej.